TÜRKİYE'DE BOŞANMA HUKUKU

Resmi bilgilere göre, son yıllarda Türkiye'de boşanmalar oldukça önemli oranda artmıştır.

Boşanma türleri

Türkiye'de iki tür boşanma vardır. Bu karşılıklı rızayla boşanma ve iddialara dayalı bir boşanma. Boşanmayı çözmenin en hızlı ve en kolay yolu karşılıklı anlaşma ile boşanmaktır. Fakat maalesef eşlerin, boşanma sırasında üzerinde anlaşmaya varılan koşulları kabul etmeleri ve karşılıklı anlaşmalarla boşanmalar yapmaları her zaman mümkün değildir.

Nedenler

Boşanma sebepleri oldukça farklıdır. Boşanma sebepleri Türkiye Cumhuriyeti Medeni Kanunu'nda açıklanmaktadır. Başlıca nedenler arasında, eşlerden birinin başkasına karşı tutumu, suç işlemesi, ihanet, eşler arasında bir ittifakın parçalanması, eşlerin ayrılması, ev içi şiddet, psikolojik baskı, eşlerden birinin psikolojik veya zihinsel rahatsızlığı saygı duruşu sayılabilir. Boşanma davasında eşin suçu olması gerekir, aksi takdirde boşanma reddedilecektir.

Boşanma için prosedür nedir?

Türk mevzuatına göre, boşanmak için mahkemeye başvurmak gerekiyor. Boşanma sadece mahkemede yapılır. Eşlerin ikamet ettiği yerde aile mahkemesine başvurmak gereklidir.

Karşılıklı rızayla boşanmak için eşler kendi aralarında, tazminat, mülk bölünmesi, çocukların bölünmesi ve ebeveyn sorumluluklarını yerine getirme hakkı gibi bölümleri içeren tüm unsurları içeren bir protokol oluşturmalıdır. Taraflar arasında sözleşme imzalandıktan sonra eşler mahkemeye başvururlar. Mahkeme, bu ifadeyi değerlendirir. Karşılıklı rıza ile boşandığında, her iki eşin varlığı zorunludur. Yani, hakim her iki tarafça da teyit edilen ve imzalanan protokolü kontrol eder ve ardından boşanma kararı verilir.

Boşanma durumunda, taraflar arasında karşılıklı rıza olmadığında, prensip olarak aynı sistem çalışır. Bir bildiri hazırlamak, bu başvuruyla mahkemeye başvurmak ve eşine boşanmak kararı aldığını diğer tarafa bildirmek gereklidir. Mahkeme, başvuruyu, delillerin bulunabilirliğini, hak taleplerini değerlendirir, tarafların görüşlerini dinler, tarafların verdiği kanıtları inceler ve iki tarafın şahitlerini dinler. Şahitler hem akraba hem de reşit olmayan çocuklar olabilir. Bu işlemler tamamlandıktan sonra, hakim davayı yeniden inceler ve karar verir.

Boşanmak için eşinizin ikamet yerinin aile mahkemesine veya eşlerin son ortak ikametine son 6 ayda başvurmanız gerekir. Karşılıklı rıza ile, çiftin bir yıldan fazla yaşaması gereklidir, aksi takdirde mahkeme onları çözemez.

Yabancı uyruklu vatandaşlığın etkisi mahkemenin kararını etkiliyor mu?

Yabancı eşin vatandaşlığı, mahkemenin kararında rol oynamaz. Esasında, mahkeme, konunun gözaltına alınması durumunda, öncelikle çocuğun yararına hareket eder. Annenin vatandaşlığına bakılmaksızın, çifte vatandaşlık yapmış olup olmadığı, ister yabancı, ister Türk kadını olsun, çocuğun ilgisi esas alınır. Türk mevzuatına göre, küçük yaşta çocuklar çoğunlukla annelere verilir. Vesayet baba ile birlikte kaldığı ve çocuğun anneden uzaklaştırıldığı durumlar vardır. Ancak bunlar yalıtılmış vakalardır. Bu durumda haklarını savunmak gerekiyor.

Boşanma sırasında göz önüne alınması gereken önemli unsurlar nelerdir?

Çocuk nafakası ve tazminat için boşandıklarında nafakanın ve tazminatın masum bir taraf tarafından veya daha az ölçüde boşanma suçlu taraf tarafından kabul edilebileceği önemli gerçeğini dikkate almak gerekir. Daha az ölçüde, mahkeme tarafından kabul edilen suçlu taraf, diğer eşin maddi durumuna bağlı olarak nafaka ve tazminat talep edebilir.

Boşanma olayından sonra mülk bölünmüş müydü?

Eşler arasında bir evlilik sözleşmesi düzenlenmemişse, mülk ortak alınan malların rejiminde Medeni Kanuna göre eşler arasında bölünür. Evlilik süresince eşler tarafından edinilen tüm mallar eşit olarak bölünür. Bunlar taşınır ve taşınmaz mallar, maddi gelirler, maddi değerler ve menkul kıymetlerdir. Eşler arasında bir evlilik sözleşmesi düzenlenmişse, hangi değerlerin kişisel olduğunu ve hangilerinin zaten ortak kabul edileceğini belirtmelidir.

Mülk bölünmüş olduğunda, her eşin kişisel mülkiyet gerçeği dikkate alınır. Eşlerin kişisel eşyaları boşanmaya dahil değildir. Bu ne demek? Bu, evlilik öncesi eş tarafından satın alınan mülkiyet, kişisel eşyalar, özel işletmeler ve bu işletmelerden elde edilen kazanç gibi şeyleri ifade eder. Evlilik sözleşmesi belirli bir teşebbüsteki gelir veya kârın veya eşlerden birinin faaliyetinin kişisel mülkiyet olarak addedileceğini belirtirse, kişisel nitelikteki maddi değerleri boşanma eşler arasında eşit olarak bölünmeyecektir.

Evlilik sözleşmesi, evlilik sona erene kadar veya evlilik kaydı kayıt ettirildikten sonra eşler tarafından yapılabilir. Bu evlilik kayıt belgeleri sunulduğunda noterde veya mahkemede yapılabilir.

Boşanma Sonuçları

Medeni Kanun'a göre, Türkiye Cumhuriyeti Aile Yasası bölümünde, boşanmış bir kadın resmi kararın ardından 300 gün içinde yeniden evlenme hakkına sahip değildir. Boşanmış bir kadın gebelik yokluğuna ilişkin tıbbi bir belge sunarsa, mahkeme bekleme süresinin bulunmadığına karar verebilir.

Medeni Kanun'a göre, boşandıktan sonra kadın kocasının soyadını giyemez, ancak eşin müsaade edilmesi ve adını kullanarak eski eşine karşı bir şeye sahip olmaması halinde, bu madde mahkeme kararında tescil edilecek ve bu karara dayanarak Evin soyadını kullanmanız mümkün olacaktır.

Boşanmanın en önemli sonuçlarından biri, eşlerin miras hakkını kaybedilmesidir.